Podstawowe informacje o wodomierzach
Zagadnienia prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych reguluje Ustawa z dnia 11.05.2001 r. Prawo o miarach. Art. 8. ustawy stanowi, że wodomierze główne stosowane przez przedsiębiorstwo prowadzące działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę podlegają prawnej kontroli metrologicznej.
Podstawowe dokumenty prawne regulujące sprawy związane z pomiarem wody
- Ustawa z dnia 11.05.2001 r. Prawo o miarach (tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 2063).
- Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych (Dz.U.2019 poz. 759).
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27.10.2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać wodomierze oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz.U. Nr 209 z dnia 13.11.2007 r.).
Okres legalizacji, wzory cech legalizacyjnych, oznaczenia na wodomierzach
- Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych, okres ważności legalizacji wodomierza wynosi 5 lat.
- Okres ważności legalizacji liczy się od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym legalizacja została dokonana.
- Organ administracji miar na podstawie przeprowadzonego sprawdzenia przyrządu pomiarowego – wodomierza i stwierdzenia zgodności z wymaganiami technicznymi i metrologicznymi poświadcza dokonanie legalizacji poprzez umieszczenie na przyrządzie cechy legalizacji. Cechę identyfikującą urząd miar stanowi tarcza z umieszczonymi w środku literami PL. Po prawej i lewej stronie tarczy umieszczony jest wyróżnik identyfikujący urząd miar. Cecha roczna wodomierza umieszczona jest w stylizowanej ramce, w której umieszczone są dwie ostatnie cyfry roku , w którym przeprowadzona została legalizacja.
Wzory cech identyfikujące urząd miar oraz roczną cechę wodomierza przedstawiają poniższe rysunki:


Na wodomierzach posiadających zatwierdzenie typu i świadectw legalizacji przed wejściem w życie w/w rozporządzenia mogą występować inne oznaczenia cechy legalizacyjnej.
Zatwierdzenie typu przyrządu pomiarowego wydane przez właściwe instytucje metrologiczne w państwach członkowskich Unii Europejskiej są równoważne z zatwierdzeniem typu i legalizacji dokonanej w Polsce, lecz mogą posiadać inne oznaczenie cechy legalizacyjnej. Wodomierze stosowane przez „Wodociągi Słupsk” Spółka z o.o. posiadające zatwierdzenie wydane przez właściwe instytucje metrologiczne w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Oznaczenia na wodomierzach stosowanych przez „Wodociągi Słupsk” Spółka z o.o. przedstawiają poniższe zdjęcia:
Dopuszczalne błędy pomiaru wodomierza
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27.10.2007 r. w sprawie wymagań , którym powinny odpowiadać wodomierze oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych ( Dz.U. Nr 209 z dnia 13.11.2007 r.) określa wymagania w zakresie wykonania i charakterystyk metrologicznych wodomierzy podlegających sprawdzeniu podczas legalizacji wodomierzy.
Wodomierze charakteryzują poniższe wielkości przepływów:
Q1 ( Qmin, qmin ) – minimalny strumień objętości wody, powyżej którego wskazania nie powinny przekraczać błędów granicznych dopuszczalnych.
Q2 (Qt, qt) – pośredni strumień objętości wody, który dzieli zakres obciążeń pomiarowych na przedział górny i dolny obciążeń, przy którym błąd graniczny dopuszczalny zmienia wartość.
Qn ( qn) – nominalny strumień objętości wody równy połowie maksymalnego strumienia objętości wody, przy którym wodomierz może pracować przy przepływie ciągłym lub przerywanym i jego wskazania mieszczą się w granicach błędów dopuszczalnych.
Q3 – ciągły największy strumień objętości wody w warunkach znamionowych użytkowania, przy którym wodomierz może pracować przy przepływie ciągłym lub przerywanym i jego wskazania mieszczą się w granicach błędów dopuszczalnych.
Q4 (Qmax) – największy strumień objętości, przy którym wodomierz może pracować w krótkim czasie bez uszkodzenia i przekroczenia błędów granicznych dopuszczalnych.
Zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia błędy graniczne dopuszczalne przy legalizacji pierwotnej oraz wtórnej wodomierza wynoszą:
+/- 2 % w przedziale pomiarowym Q2 ≤ Q < Q4 ( Qt Q < Qmax)
+/- 5% w przedziale pomiarowym Q1 ≤ Q < Q2 ( Qmin Q < Qt)
Błędy graniczne dopuszczalne wodomierzy w użytkowaniu są równe dwukrotnej granicznej wartości błędów dopuszczalnych (§ 15 rozp.) i wynoszą:
+/- 4 % w przedziale pomiarowym Q2 ≤ Q < Q4 ( Qt Q < Qmax)
+/- 10% w przedziale Q1 ≤ Q < Q2 ( Qmin Q < Qt)
Dopuszczalne błędy wodomierzy w użytkowaniu w określonych wielkościach przepływów przedstawia poniższy rysunek.

Klasa dokładności pomiaru wodomierza
Stopień dokładności pomiaru wodomierza określany jest przez współczynnik R określający stosunek przepływu Q 3/Q1. Im Q1 mniejsze tzn., im mniejszy przepływ jest prawidłowo pomierzony przez wodomierz, tym współczynnik R jest większy.
Wodomierze główne stosowane przez przedsiębiorstwo „Wodociągi Słupsk” Sp. z o.o. posiadają współczynnik R = 160.
Ekspertyza wodomierza
Jeśli prawidłowość działania wodomierza budzi wątpliwości, Przedsiębiorstwo na wniosek odbiorcy usług występuje o urzędowe sprawdzenie prawidłowości działania wodomierza.
Formularz do pobrania – Ekspertyza wodomierza
W przypadku, gdy sprawdzenie działania wodomierza nie potwierdza zgłoszonych zastrzeżeń, koszty przeprowadzenia badania wodomierza sprawdzenia pokrywa odbiorca usług.
Sposób określenia ilości wody w przypadku nieprawidłowego działania wodomierza reguluje § 18 Rozp. Ministra Budownictwa z dnia 28.06.2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Zgodnie z zapisami rozporządzenia, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowego działania wodomierza głównego ilość pobranej wody ustala się na podstawie średniego zużycia wody w okresie 3 miesięcy przed stwierdzeniem niesprawności działania wodomierza, a gdy nie jest to możliwe – na podstawie średniego zużycia wody w analogicznym okresie roku ubiegłego lub iloczynu średniomiesięcznego zużycia wody w roku ubiegłym i liczby miesięcy nieprawidłowego działania wodomierza.
Dodatkowe wyjaśnienia :
Sekcja wodomierzy
tel. 59 84 18 356 lub 603 951 516
Przeniesienie wodomierza głównego
Wystąpienie do Spółki o przeprowadzenie kontroli i wydanie informacji technicznej na przeniesienie wodomierza głównego.
Co należy zrobić:
- wypełnić pisemny wniosek o kontrolę i wydanie informacji technicznej na przeniesienie wodomierza głównego – Wniosek
- załączyć pisemną zgodę wszystkich współwłaścicieli obiektu (w przypadku gdy jest więcej niż jeden właściciel)
Opinia jest wydawana w przeciągu 30 dni od dnia wpłynięcia do spółki.
Kontakt:
Sekcja Dokumentacji i Analiz
tel. 59 841 83 38, 59 841 83 37
e-mail: sekcjadokumentacji@wodociagi.slupsk.pl
Fakt zmiany lokalizacji wodomierza głównego zgodnie z warunkami technicznymi należy pisemnie zgłosić do odbioru technicznego i oplombowania wodomierza. Pobierz – Zlecenie odbioru technicznego wodomierza
Kontakt:
Dział Eksploatacji Sieci Wod-Kan
tel. 59 841 83 25
e-mail: eksploatacja@wodociagi.slupsk.pl
Wodomierze dodatkowe w budynkach wielolokalowych
Wodomierze dodatkowe mierzące zużycie wody w lokalach w budynku wielolokalowym
Zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz.U. z 2006r., nr 123, poz. 858 z późn. zmianami) rozliczanie wodomierzy mierzących zużycie wody w lokalach w budynkach wielolokalowych nie należy do obowiązków przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego.
Przedsiębiorstwo „Wodociągi Słupsk” spółka z o.o. może wyrazić zgodę na zawarcie umowy z osobami korzystającymi z lokali i rozliczanie wodomierzy dodatkowych mierzących zużycie wody w poszczególnych lokalach, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym lub budynkami wielolokalowymi, o ile spełnione są poniższe warunki, zawarte w art. 5 i 6 ust. 6 Ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz.U. z 2006r., nr 123, poz. 858):
- Zawarta została umowa z właścicielem lub zarządcą budynku wielolokalowego lub budynków wielolokalowych.
- Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego lub budynków wielolokalowych złoży pisemny wniosek, w którym wskaże osoby, korzystające z lokali, z którymi ma być zawarta umowa i prowadzenie rozliczeń wg wskazań wodomierzy mierzących pobór wody w lokalach.
- Właściciel lub zarządca przed złożeniem wniosku, o którym mowa w pkt.2 poinformował osoby korzystające z lokali o zasadach rozliczeń należności wynikających z różnic wskazań między wodomierzem głównym, a sumą wskazań wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych wody.
- Instalacja wodociągowa w budynku jest wyposażona w wodomierze, zainstalowane zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi, przy wszystkich punktach czerpalnych.
- Jest możliwy odczyt wskazań wodomierzy w terminie uzgodnionym przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne z właścicielem lub zarządcą.
- Właściciel lub zarządca rozlicza różnicę wskazań między wodomierzem głównym, a sumą wskazań wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych wody.
- Właściciel lub zarządca na podstawie umowy wskazanej w pkt 1, reguluje należności wynikające z różnicy wskazań między wodomierzem głównym a sumą wskazań wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych wody.
- Właściciel lub zarządca określa warunki utrzymania wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych oraz warunki pobierania wody z punktów czerpalnych znajdujących się poza lokalami.
- Został uzgodniony z właścicielem lub zarządcą sposób przerwania dostarczania wody do lokalu bez zakłócania dostaw wody do pozostałych lokali; w szczególności przez możliwość przerwania dostarczania wody do lokalu rozumie się założenie plomb na zamkniętych zaworach odcinających dostarczanie wody do lokalu.
- Został uzgodniony z właścicielem lub zarządcą sposób przerywania dostarczania wody z punktów czerpalnych znajdujących się poza lokalami, bez zakłócania dostaw wody do lokali.
Warunki techniczne montażu wodomierzy lokalowych wydaje Dział Obsługi Klienta na podstawie złożonego wniosku.
Formularz do pobrania: Wniosek o wydanie warunków technicznych montażu wodomierza dodatkowego w budynku wielolokalowym.
Kontroli montażu wodomierzy lokalowych i ich oplombowania dokonują służby techniczne na podstawie Zlecenia odbioru i/lub oplombowania wodomierza. Opłata za wykonanie zlecenia zgodna z obowiązującym w przedsiębiorstwie cennikiem opłat za usługi dodatkowe.
Formularz do pobrania: Zlecenie odbioru technicznego wodomierza.
Przedsiębiorstwo pobiera (zgodnie z taryfą) dodatkowe opłaty z tytułu dokonywania rozliczeń lokalowych.
Cennik usług związanych z rozliczaniem wodomierzy wewnętrznych w budynkach wielolokalowych
Dodatkowych wyjaśnień na temat warunków przystąpienia do rozliczeń wodomierzy lokalowych udzielają pracownicy Działu Obsługi Klienta – tel.: 59 84 18 357, 84 18 356, e-mail: wodomierze@wodociagi.slupsk.p